MAKALELER / ASMA YELPAZE YAPRAK VİRÜSÜ..TEDAVİSİ..
ÖZELLİKLERİ
Virüsün yol açmış olduğu hastalık "kısa boğum" ve "bulaşık soysuzlaşma" hastalığı olarak da bilinmektedir. Bu virüs yaklaşık 28-30 cm çapında, izometrik yapıda ve iki parçalı genoma sahiptir. Genom tek sarmal RNA'dan oluşur. Virüs asmalarda üç farklı tipte belirtiye yol açar. Bunlar sararma, damar bantlaşması ve deformasyon olarak gruplandırılır.
Yaprak belirtileri ilkbaharda erken dönemde gelişir ve vejetasyon boyunca devam eder, ancak yüksek sıcaklıklarda belirtiler maskelenir.
Virüs bulaşık kalem, anaçlar ve mekanik olarak taşınır. Ayrıca vektörü olan Kamalı nematodlardan Xiphinema index, X.italiae (Longidoridae) isimli nematodlarla taşınır.
BELİRTİLERİ
Hastalığın asmalardaki etkisi çeşitlere göre değişmektedir. Amerikan asma türleri ve bunların melezleri bu virüse karşı herhangi bir dayanıklılık göstermezler. Bütün Vitis vinifera çeşitleri bu hastalığa karşı duyarlıdır.
Asmalarda kısa boğum dejenerasyonu GFLV'nin biyolojik olarak birbirinden farklı üç farklı izolatının neden olduğu üç tip belirti ile tanımlanır: Yelpaze yaprak (bulaşık soysuzlaşma-fanleaf), sarılık ve damar bantlaşması:GFLV ile bulaşık asmalar zayıf gelişir. Yapraklarda çeşitli şekil bozuklukları görülür; yaprak asimetrisi bozulur, yaprak ayası çukurlaşır ve kırışır, yaprakta diş sayısı artar. Bazen yaprak deformasyonu ile birlikte sarı benekler de görülebilir. Bu tip belirtilere GFLV'nin dışında diğer bazı nepovirus'lerin de yol açtığı bildirilmektedir.
KÜLTÜREL MÜCADELE METOTLARI
- Virüsten ari sertfıkalı üretim materyali kullanılmalıdır.
- GFLV, vektörü olan nematodlarla (Xiphinema index, K.italiae) taşındığı için, yeni bağlar, bu nematodlarla bulaşık olmayan topraklarda kurulmalıdır.
- Bu hastalıkla bulaşık eski bağlar söküldükten sonra, aynı yerde yeni bağ tesis etmek için, nematod vektörlerden temizlenmesi amacıyla, en az 3 yıl süreyle tahıl gibi konukçusu olmayan bitkiler yetiştirilmelidir.
TARIMSAL İLAÇLAR İLE MÜCADELESİ
- Vektörleri ile ilgili alınacak tedbirler "Kamalı nematodlar Xiphinema spp. Zirai Mücadele Teknik Talimatı" doğrultusunda yapılmalıdır.
