MAKALELER / AYÇİÇEKTE MAKASLI BÖCEK..ZARARLARI VE MÜCADELESİ..

 ÖZELLİKLERİ

Ergin mat siyah renklidir. İri ve uzunca olan baş, geniş ve kabarık olan protho-rax içine girmiş gibidir. Ağız parçaları, güçlü bir yapıya sahiptir. Köşeli ve dikdörtgen biçiminde olan prothorax'ı ve vücut uzunluğunun yarısı kadar olan uzunluğa sahip ucu kıvrık ve oval şekilli abdomeni hiçbir çizgi, oyuk ve leke taşımamaktadır. Vücuda göre narin yapılı olan bacaklar siyah renkli ve kahve renkli tüylüdür. Vücut uzunluğu 15-20 mm dir.

Larva iri, tombul ve sarımsı beyaz renklidir. Yumurta ise beyaz renkli ve 4 - 7 mm uzunluğundadır.

Kışı toprakta geçiren erginler, 50 - 60 cm derinlikte bulunan ve 2-2,5 cm çapında dik bir galeriyle toprak yüzeyine açılan yuvalarını, 50 cm toprak derinliğinde sıcaklığın 10°C olması ile, genellikle mart ayı ortalarında yuvalarını terk ederek toprak yüzüne çıkarlar. Her ergin 15-20 cm uzunluğunda ve meyilli bir tünel açarak yeni yuvasını oluşturur. Yuvayı yaparken çıkan toprağı galeri ağzına çıkarıp yaydığı için yuvalar kolayca fark edilir, 1 - 1.5 Ay süre ile bu yuvalarda tek başlarına yaşayan erginler akşam üzerleri yuvadan çıkarak beslenirler. Nisan ayı sonuna doğru çiftleşmeye başlarlar. Artık yuvalarda dişi ve erkek çiftler birlikte bulunurlar. Bu arada toprağın yapısına göre 50 - 60 cm derinliğe inerek yeni yuvalarını yapmaya başlarlar. Ana galeriye dik, kısa, yatay galerinin de ucuna ceviz şekli ve büyüklüğünde birer larva odası yaparlar. Bu odalara çeşitli bitkilerden kestikleri bitki parçalarını depo ederler. Dişi her larva odasının ağzına birer yumurta bırakır. Yumurtlama periyodu mayıs ayı başında başlar ve 1, 5 ay kadar devam eder. 9-11 Günde açılan yumurtadan çıkan larva 1 - 2 gün çamurla beslendikten sonra larva odasına girer, buraya depo edilen besinlerle 25 - 30 gün beslendikten sonra çamurdan yapılmış bir kılıf içinde pupa olur. 20 - 25 Gün sonra çıkan erginler ertesi yılın mart ayına kadar bu odalarda hareketsiz kalırlar. Yılda bir döl verir.

 DAVRANIŞLARI

Kışlama yerinden çıkan erginler önceleri yabancı otlarla beslenirler. Tarlalar ayçiçeği ekimi için hazırlanırken mevcut otlar ortadan kaldırıldığı için ayçiçekleri çimlenir çimlenmez saldırıya uğrar. Toprak yüzüne yakın bir yerden kestiği ayçiçeklerini yuvasına taşır.

Bazı yıl ve yerlerde bu nedenle ekimin 2-3 defa tekrarlanması gerekebilir. Zararlının Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli illerinde bulunduğu saptanmıştır.

 KÜLTÜREL MÜCADELE YÖNTEMLERİ

Tarlalar otsuz tutularak mart ayı ortalarında erginlere besin kaynağı olacak otlar temizlenmelidir.

Toprak mümkün olduğu kadar derin sürülmeli ve tarla kenarlarında işlenmemiş yer bırakılmamalıdır.

TARIM İLAÇLARI VE İLAÇLAMA ZAMANI

Ayçiçekleri çimlenir çimlenmez, sabah çiğ kalktıktan sonra veya akşam üzeri tarlada köşegenler doğrultusunda yürünür. 12-15 Adımda bir durularak metre karedeki erginler sayılır. 1m2'de bulunan ergin sayısı 0.5 - l ise hafif, 2 - 4 ise orta, 5 - 6 ise ağır bulaşma olduğuna karar verilir.

Ayrıca tadanının iki köşegeni üzerindeki kesik bitki sayısı tespit edilir. Bu sayı 5-14 ise hafif, 15-40 ise orta, 41-70 ise ağır, 71'den fazla ise bulaşmanın çok olduğuna karar verilir. Saptanan verilere göre m^'deki ergin sayısı 2-4 veya köşegenler üzerinde saptanan kesik bitki sayısı 15-40 ise ilaçlı mücadeleye başlamak gerekir. Mart ayı ortasında satıh ilaçlaması yapılabileceği gibi mayıs ayı gelmeden yuva ağzı ilaçlaması yapılır.
 

ZİRAİ İLAÇLARI VE İLAÇLAMA REÇETELERİ
 

İlaç Detayları :