MAKALELER / BAĞLARDA KÜSKÜT HASTALIĞI..HERBİSİTLERLE MÜCADELE..

1- TANIMI VE YAŞAYIŞI

Küsküt, asalak tek yıllık bir bitkidir. Omcaya sarılarak onun gelişmesine mani olur ve onu kurutur. Bu parazit yabancıota halk, çor veremotu, şeytan saçı, kızılot gibi isimler verirler. Bağ küskütünün gövdesi 1-3 mm kalınlıkta, koyu kahverengi ve sert olmasıyla diğer küsküt türlerinden ayrılır. Toprağa kendiliğinden dökülen küsküt tohumları uygun toprak nemi ve sıcaklık bu/unca çimlenir. Sonradan omcanın gövde renginde 10-15 cm boyunda çimlenme dalı uzatarak, ucunda bir kıvrılma ile omcaya sarılır. Dallarında bulunan tarak dişi gibi Çı­kıntıları ile tutunur ve bitkinin öz suyunu emerek büyümeye başlarlar ve topraktan ilgiyi keser. 

Küskütün ikinci bir çoğalma şekli, küskütün tutunmasına yarayan tarak gibi Çı­kıntılı kısımlarından kopan parçacıkların omca üzerine düşerek tutunup gelişmesi ile olur. Bitki üzerinde tutunup gelişmiş küskütün iplik dallarında çok sık top şeklinde çiçek açar. Çiçekler kümeler şeklinde olup renkleri pembe, menekşe ve bazende sarıdır­lar ve temmuzdan eylül ayına kadar görülürler. Her bir top yüzlerce tohum taşır. Tohum­ların bir kısmı olgunlaşır toprağa düşer ve hemen çimlenir. Bir kısmı da toprak yüzeyi­ne yakın kısımda kalır ve 5-15 yıl durgun bir halde çimlenme gücünü kaybetmeden durur. 

 

2. ZARAR ŞEKLİ VE EKONOMİK ÖNEMİ

Tohumla çoğaldığı gibi saç ve sarılıcı dallarının parçaları ile de çoğalır. Topra­ğa düşen tohumları ilkbaharda hava koşullarına göre çimlenir, omcayı yakalayıp tutu­nur topraktan ilişkisini kestikten sonra omca üzerinde ortaklaşa yaşar, daldan dala uza­nır. Bitkiden bitkiye geçer bitkinin içinden gıdasını çekerek bitkıyi zayıflatır, sonunda kurutur. Yurdumuzda Ankara, Çankırı, Şanlıurfa, Diyarbakır, Elazığ, Nevşehir, Van, Gaziantep ve Yozgat bağlarının çoğu bağ küskütü ile bulaşıktır. 
 

3. MÜCADELESİ

3.1. Kültürel önlemler:

          Bağ küskütü ile mücadelede bilhassa yayılmayı önleyici önlemlere ve kültürel mücadele usullerine ağırlık vermek gerekir. Küskütle bulaşık bağlar sık sık gezilerek küskütlü olduğu görülen omcalarda, küskütlü dallar geride kalıntı bırakmayacak şekilde kesilmeli ve derhal imha edilmelidir. Küskütün tohum bağlamasına meydan vermeden omcalar üzerindeki küskütler toplanmalı ve imha edilmelidir.

            İlkbaharda mayıs ayı başlarında omcalar yapraklanmadan önce toprağa düşmüş tohumlarının çimlenmesine veya omca damarına tutunmasına mani olmak için evvelce küskütlü olduğu saptanan omcaların altına taç genişliğinden daha geniş olmak üzere 5­10 cm kalınlıkta saman dökmeli, küskütün çimlenmesini oluşturduktan ve samana sarıl­masından sonra samanlar yakılmalıdır.

Bağ küskütü ile mücadele de, yüksek budama ile omcaları tele veya çardağa al­manın da iyi bir önlem olduğu saptanmıştır. Yüksek budama ile birlikte saman yayma­nın daha iyi sonuç vereceği, ancak dikkatsizlik sonucu geride kalan ve kültür bitkisine tu­tunan bir kaç küskütün çabucak gelişerek omcaları tamamen saracağı ve onlara zararlı olacağı akıldan çıkarılmamalıdır.

KüskütIe bulaşık bağlardan ve omcalardan üretim gayesiyle çubuk alınmamalı ve bulaşık olmayan sahaların bu yolla ve diğer şekillerle bulaştırılmasından sakınmalı­dır. 

Bağ küskütünün yoğun bir şekilde sardığı bağlar şayet yukarıdaki önlemlerle kurtarılamayacak durumda ise tamamen imha edilmeli ve parazitin arız olamayacağı bit­kiler yetiştirilmelidir. 
 

3.2. Kimyasal Mücadele: 

3.2.1. İlaçlama Zamanının Tespiti:

Omcalar uyanmadan önce toprakta küsküt tohumlarının çimlenmelerini önlemek için, ilaçlama toprağa yapılmalıdır. 
 

3.2.2. Kullanılacak ilaçlar ve Dozları

Bakınız (Kullanılan etkili madde)
 

3.2.3. İlaçlama Tekniği

ilaçlamalar omcalar uyanmadan önce, toprak ilaçlaması şeklinde yapılır. ilaçla­madan sonra toprak 3-4 cm derinliğe kadar karıştırılır. ilaçlamadan sonra hafif yağmur yağarsa veya toprak hafif ıslatılırsa ilaçların küsküt tohumlarına etkisi fazlalaşır.