MAKALELER / BÖĞÜRTLENDE DAL VE YAPRAK PASI HASTALIĞI..TEDAVİSİ..
ÖZELLİKLERİ
Fungusun spermagonyumları, kırmızımsı lekeler üzerinde, geniş, çıkıntılı püstüller (üredosporlar) halindedir. Turuncu-sarı renkli esiyumlar spermagoniyumlarla çevrilmiştir. Esiosporlar 18-19x19-23 um boyutundadır. Püstüller yaprak altında, dağınık, tozlu ve ilk oluştuğunda limon sarısı rengindedir. Yaşlı olanlar beyaz renkli olabilirler.
Üredosporlar 16-19x21-27 um boyutunda oval, renksiz, dikenli ve tam belli olmayan 3-4 ekvatoral açıklığa sahiptir.
Telİyumlar yaşlı yaprakların altında, üredosporlar arasında dağınık ve soluk deve tüyü rengindedir. Teliosporlar (kış sporları) 18-24x85-110 um boyutunda, silindirik, 5-13 hücreli, düzensiz yassılaşmış yada üstleri taç gibi, altları dardır. Her bir hücre bir üstteki hücrenin içine doğru uzanmış biçimdedir. Teliosporların çeperleri renksizdir. Ayak hücresi renksiz, çok kısa ve yokmuş gibi görülür. Fungus kışı, çubuklar üzerinde miselyum olarak ya da latent püstüller halinde geçirir. Meyve dallarındaki lekelerde bulunan üredosporlar, gelişme mevsimi boyunca aynı ya da farklı meyve dallarındaki yaprakları enfekte eder. Hastalık nemli koşullarda gelişir. Sonbaharda meyve dallarının yapraklarında teliyumlar oluşur. Çimlenen teliosporlardan oluşan bazidiosporlar, dip sürgünlere ait yaprakları enfekte eder. Buralarda spermagoniyumlar ve esiyumlar meydana gelir.
BELİRTİLERİ
Hastalık etmeni, dallarda ilkbaharın sonlarına doğru kabukları yaran limon sarısı renginde püstüller meydana getirir. Yazın başına kadar da meyve dallarındaki yaprakların alt yüzünde, küçük sarı püstüller halinde ortaya çıkar. Enfeksiyonun şiddetli olduğu yıllarda, erken yaprak dökümüne neden olur. Pas püstülleri meyveler üzerinde nadiren oluşur. Spermagoniyumlar ve esyumlar, ekim ve kasım aylarında, dip sürgünlerin alttaki yapraklarında oluşur. Çiçekleri etkilemez.
Hastalık hassas böğürtlen çeşitlerinde ekonomik Önemdedir. Şiddetli enfeksiyonların neden olduğu yaprak dökülmeleri, bitkinin zayıflamasına neden olmaktadır.
KÜLTÜREL MÜCADELE YÖNTEMİ
İnokulumu azaltmak için, hastalıklı meyve dallan hasat sona erince hemen budanarak uzaklaştırılmalıdır.
TARIMSAL İLAÇLARLA MÜCADELESİ
İlaçlama, bitkinin her tarafını kaplayacak şekilde yapılmalıdır.
TARIM İLAÇLARI VE İLAÇLAMA ZAMANI
1. ilaçlama: Dormant dönemde,
2. ilaçlama: Tomurcuklar patlayıp yeşil uç oluştuğunda,
3. ilaçlama: Çiçek tomurcuklan açılmadan önce yapılır.
