MAKALELER / ÇİMENTO -BETON - CÜRUF - HARÇ KİMYASALLARI
ÇİMENTO VE BETON - CÜRUF
İnşaat işlerinde kullanılan en önemli ham madde çimentodur. Çünkü betonun içindeki başlıca madde çimentodur. Yol, köprü, baraj, vb. gibi yapımında her yıl milyonlarca ton beton harcanır. Beton ucuzdur, yapılması kolaydır, su geçirmez, ateşe dayanıklıdır. Yalnız karada değil, su altında da kullanılabilir.’Beton ilk kanldığmda hamurumsu bir kütledir; kolayca dökülerek bi-çimlendirilebilir. Ama çabucak donarak taş sertliği kazanır.
Beton yapmak için çimento, kum, çakıl ya da taş karışımına su katılır. Kum daha büyük olan çakıllann ya da taşlann arasındaki boşluk-lan doldurur, öyle ki, arada hiç hava kalmaz. İçinde hava kalırsa beton zayıf olur.
En çok kullanılan çimento “Portland” çimentosudur. Portland çimentosu ince, kurşuni bir tozdur. Kireçtaşı, kil ve daha başka maddelerin kanştırılıp ezilmesiyle yapılır. Taş ocağından çıkanlan büyük tebeşir ya da kireçtaşı topaklan güçlü mekanik ezme makineleriyle kırılıp ufalanır. Sonra öbür maddelerle ve suyla kanştırılır. Bu karışıma “sulu çimento” denir. Sulu çimento bundan sonra özel bir değirmende öğütülerek inceltilir. Daha sonra, silindir biçimi bir fırına geçer. Aşağı doğru hafifçe eğimli olan fırın dönerken, karışım yavaş yavaş üzerinden kayar. İşte bu fırında karışım önce kurutulur, sonra da akkor sıcaklığına gelinceye kadar ısıtılır. Böylece sert, kok kömürüne benzer bir kütle elde edilir ki,
buna “cüruf” denir. Cüruf soğutulduktan sonra iyice ezilerek ince bir toz, yani bildiğimiz çimento haline gelir. Bundan sonra çimentonun içine belirli miktarda alçıtaşı katılır. Çimentonun donma hızı, içine katılan alçıtaşıyla denetlenir.
Beton genellikle kullanılacağı yerde, beton karıştırıcı denen makinelerle kanlır. Bu makinelerde döner bir silindir vardır. Silindir malzemeyi iyice birbirine karıştırır. Islak beton büyük kovalara doldurularak gereken yere taşınır. Taşımada vinçlerden de yararlanılır. Ya da beton, bir boru hattından gereken yere pompalanır. Kimi vakit de büyük karıştırma kamyonlannda, hazır-kanlmış durumda getirilip doğrudan doğruya istenen yere dökülür.
Beton tahta kalıplara dökülerek kullanılır. Ya da önceden dökülüp biçimlendirildikten sonra, inşaat alanına getirilerek monte edilir.
YAPI KİMYASALLARI ANSİKLOPEDİLERİ
SOLVER KİMYA
