MAKALELER / FASULYE HALE YANIKLIĞI..MÜCADELE METOTLARI..
ÖZELLİKLERİ
P. syringae pv. phaseolicola 0.7-1.2x1.5-2 u boyutlarında, hafif kavisli, kutuptan kamçılı, gram-negatif karakterde bir bakteridir. King B ortamında yeşil fluorescent pigment oluşturur. Optimum gelişim sıcaklığı 25-30°C, maksimum 36-3TC, minimum ise 2-3°C dir.
Hastalık etmeni bakteri kışı tohumda yada hastalıklı bitki artıkları üzerinde toprakta geçirir. Orantılı nem ve fasulye çeşitleri etmenin yaşamında etkilidir. Bulaşık tohumlarda bakteri 2-12 yıl canlılığını koruyabilir.
BELİRTİLERİ
İlk belirtiler kotiledon yapraklarda görülür. Küçük, köşeli, yeşilimsi-gri yağ lekeleri oldukça dikkat çekicidir. Gerçek yapraklarda ise kahve renkli merkezli, çevresi klorotik haleyle çevrili lekeler, bu hastalık için oldukça tipik bir belirtidir. Gövde ve kapsüller üzerindeki lekelerde ise bazen krem renkli sızıntılar görülebilir. Kapsül etmen tarafından enfeksiyona uğratıldığı takdirde bakteri iletim sistemi yardımıyla tohumu enfekte etmektedir. Özellikle beyaz tohumlu çeşitlerde tohum kabuğu üzerinde sarı renk almış enfekteli alanları görmek olasıdır. Bazı durumlarda ise enfekteli bitki parçacıkları ile temas eden tohum kabuğundaki çatlaklardan bakteri giriş yaparak tohum bulaşıklığına neden olabilmektedir. Serin ve yağışlı iklim koşulları, hastalığın yayılması ve enfeksiyon şiddetinin artması için çok uygundur. Hastalık etmeni özellikle kuru fasulye çeşitlerinde önemli zararlara neden olmaktadır.
Hastalık, fasulye üretimi yapılan çoğu ülkede görülmektedir. Ülkemizde ise ilk kez Bursa'da ve Karadeniz Bölgesinde saptanmış ancak diğer üretim bölgelerimizde de görülebilmektedir.
KÜLTÜREL MÜCADELE METODU
Hastalıkla bulaşık tarlalardan elde edilen tohumlar asla tohumluk olarak kullanılmamalıdır.
Tohumluk üretimi hastalık için uygun olmayan bölgelerde, yani sıcak ve kurak bölgelerde yapılmalıdır.
Enfekteli bitki artıkları tarladan uzaklaştırılmalıdır.
Hastalığa tolerant çeşitlerin üretimine yönel inmelidir.
Sekonder enfeksiyonları arttıran yağmurlama sistemi sulamadan mümkün olduğunca kaçınılmalıdır.
TARIMSAL İLAÇLARI İLE MÜCADELE
Fasulye hale yanıklığı ile mücadele tohum ve yeşil aksam ilaçlamaları olarak yürütülür. Yeşil aksam ilaçlamaları tarlada hastalık görülmeden önce bitkiler 2-3 yapraklı dönemde iken hazır bakirli preparatlardan biri ile birer hafta ara ile 2-3 uygulama şeklinde yapılmalıdır. Ülkemizde etkili bir tohum ilacı bulunmamaktadır.
TARIM İLAÇLARI VE İLAÇLAMA ZAMANI
Yeşil aksam ilaçlamaları kaplama olarak sabahın erken saatlerinde yapılmalıdır. Bitkinin tüm yüzeyinin homojen bir şekilde ilaçlanmasına özen gösterilmelidir.
