MAKALELER / FINDIK GAL SİNEĞİ VE MÜCADELE YÖNTEMLERİ

HASTALIKLARI VE BELİRTİLERİ

Erginler 1.8-2.0 mm boyda, kırmızı renkli ve narin yapılı sineklerdir. Antenler her iki eşeyde de 14 parçalı olmasına karşın, segmentlerin seyrek dizilişi nedeniyle erkeğin anteni daha uzundur. Vücut anten bacak ve özellikle kanat kenarları uzun tüylüdür. Biri düz diğeri çatallı olmak üzere kanatlar 2 damarlıdır. Dişilerde oldukça uzun bir yumurta borusu bulunur. Yumurtalar 0.2-0.3 mm boyda, soluk kırmızı renkli ve uzunca oval biçimlidir. Larva başlangıçta saydam görünüşlü sonraları ise beyaz bir renk alır ve olgunlaştığında 2.5 mm boya ulaşırlar.

Fındık gal sineği yılda bir döl verir. Kışı larva döneminde ve toprağın 1 cm derinliğinde beyaz bir kokon içerisinde geçirir. Martta pupa olur ve yaklaşık 2 haftalık pupa döneminden sonra da ergin çıkışı başlar. Çıkışın büyük çoğunluğu nisanda olur. Çiftleşmeden hemen sonra yumurtalarını bırakan erginlerin ömrü 1-2 gün kadardır. Yumurtalar yeni sürgün tomurcuklarının ucuna ve gizli, korunmuş yerlere bırakılır. Ergin çıkışından 3-4 hafta sonra da ilk galler görülür. Galler yaprakta damarlar boyunca, meyvelerde ise zülüf üzerinde oluşur ve her gal içerisinde olgunlaşan larvalar bir çişi veya yağmurdan sonra toprağa inerek kokon örerler ve ertesi ilkbaharda ergin olarak çıkarlar.

 HAREKETLERİ

Zararı larvalar yapmaktadır. Bunlar yaprakta damarlar boyunca, çotonakta yeşil zülüf üzerinde yada sürgünlerin uç kısımlarında galler oluşturarak zararlı olurlar. Larva çıkışından sonra önce galler, sonra da galler arası kurumaya başlar. Fazla sayıda gal yaprağın tümünü kurutup dökebilir. Meyvelerde ise döküm olmaz. Ancak meyve gallerin basıncı altında gelişemez ve biçimsiz bir durum alarak zarara uğrar. Yine sürgün uç tomurcukların da oluşan galler, sürgün gelişmesini engeller. Bu bakımdan sürgün ucu ve özellikle meyve galleri, yaprak gallerine oranla daha önemli olmaktadır. Tüm Doğu Karadeniz bölgesi fındık bahçelerinde yaygın olup özellikle Keşap, Bulancak ve Ünye'deki bazı bahçelerde önemli yoğunluk göstermektedir.

 KİMYASAL MÜCADELE

İlaçlamalar tam bir kaplama yapacak biçimde uygulanmalı ve dekara 50 l ( Ocak başına 11) su atılmalıdır.

Genel koruma önlemlerine özen gösterilmeli ve ayrıca ilaçlamalardan sonra 20 gün süreyle bahçelerde hayvan otlatılmamalıdır

 TARIM İLAÇLARI VE İLAÇLAMA ZAMANI

Uygulamalar koruyucu olarak yapıldığından ilaçlanacak bahçelerin bir yıl önceden saptanması zorunluluğu vardır. Bu amaçla, galerilerin iyice belirdiği mayıs ayı içerisinde bahçelerin belirlenmesi gerekir. Bunun için de 10 dekara kadar olan bahçelerde 10, 10-30 dekarlık bahçelerden 20 ve daha büyüklerinden 30 ocak rasgele seçilip bu ocakların birer dalındaki gal adedi ve tüm çotanaklar sayılır. Bir çotanakta tek bir gal bulunuşu onun bulaşık sayılmasını gerektirir. Buradan o bahçedeki yüzde bulaşıklık bulunmalı ve bulaşıklığın % 50'yi geçtiği bahçelerde ilaçlama yapılmalıdır.

İlaçlamalara ergin çıkışıyla birlikte, diğer bir deyişle o bahçedeki yeni fındık sürgünlerinin çoğunluğu 2 yaprakçıklı olduğu dönemde (sürgün dibindeki 2 küçük koruma yaprakçığı sayılmamalı) başlanır. Yaklaşık mart sonu - nisan başlarına rastlayan ilk ilaçlamadan 20 gün sonra da ikinci uygulama yapılır.
 

İlaç Detayları :