MAKALELER / FİTOKİMYASALLAR
Fitokimyasallar; sebzeler, meyveler ve bunlardan elde edilen sebze/meyve suları ve diğer bitkisel besinlerde bulunan besin ögesi olmayan biyoaktif bileşenlerdir. Bu besinlerde bulunan fitokimyasalların insan bedenini sürekli tehdit altında tutan oksidatif strese karşı antioksidan savunma sistemini güçlendirdiği saptanmıştır. Yapılan çalışmalar sebze ve meyve tüketimi ile, kardiyovasküler hastalıklar, bazı kanser türleri, diyabet, Alzheimer hastalığı, katarak ve yaşla ilintili fonksiyonel kayıp riskinin azalması arasında kuvvetli bir ilişki olduğunu göstermekte, bu etkinin sebze ve meyvelerin içerdiği diyet posası, folat, potasyum ve vitamin C, vitamin E, beta-karoten gibi antioksidan vitaminler dışında güçlü antioksidan etkinlik gösteren biyoaktif fitokimyasal bileşenlere bağlı olduğu belirtilmektedir. Ayrıca sebze ve meyve sularının da potasyum, folat ve vitamin C, b-karoten gibi antioksidan vitaminler dışında güçlü antioksidan etkinlik gösteren biyoaktif fitokimyasal bileşen içerikleri ile potansiyel antioksidan etkinlik gösterdiği, bu nedenle bazı kanser türleri ile kalp ve diğer kronik hastalıklara karşı koruyucu etkilerinin olabileceği bildirilmektedir. Yapılan çalışmalarda en fazla antioksidan aktivite C vitaminini en yüksek konsantrasyonlarda içeren turunçgillerden elde edilmiş meyve sularında saptanmıştır. Turunçgillerden elde edilen beş farklı meyve suyunun toplam antioksidan kapasiteleri %65-100 arasında değişmiştir Ayrıca meyve sularının içerdikleri fenolik bileşiklerin doğal antioksidan etkinlikleri nedeniyle, bazı kanser türleri ile kalp ve diğer kronik hastalıklara karşı koruyucu etkilerinin olabileceği belirtilmiştir. Meyve sularının sağlık açısından yararlarının kısmen fenolik antioksidanlarla ilgili olduğu, özellikle turunçgil olmayan meyve sularının potansiyel antioksidan etkinliklerinin içermiş oldukları fenolik bileşiklerle ilintili olduğu vurgulanmıştır. Ayrıca araştırıcılar kanserden korunmak için hap şeklinde beta karoten almak yerine değişik türdeki karotenoidleri içeren yeşil, sarı, turuncu sebze ve meyve ile bu sebze ve meyvelerden elde edilen sebze/meyve sularını daha çok tüketmek gerektiğini belirtmişlerdir.
SOLVER KİMYA