MAKALELER / TOPRAK KOROZYON FAKTÖRLERİ..ÖNLEMLERİ..

KOROZYONA ETKİ EDEN FAKTÖRLER :

Korozyonun önemi çevreye etkisi kısaca anlatıldıktan sonra korozyona etki eden faktörlere kısaca bakmakta yarar görülmektedir.

Yukarıda verilen ve korozyona önemli derecede etki eden faktörleri kısaca açıklamakta yarar görülmektedir.

a-) Toprağın kimyasal kompozisvonu Toprağın yapısını oluşturan kompozisyonu ve bu kompozisyonun içinde bulunan metal, ametal, tuz, asit gibi oluşumlar korozyona ve korozyon hızına önemli bir şekilde etki eder.

b-) Toprağın rutubeti Toprağın içinde bulunan rutubet toprağın yapısında bulunan baz ve tuzları çözerek boru yüzeyinde korozyon hızını artırır.

c-) Mikro biyolojik etkiler Toprağın içinde bulunan mikro biyolojik canlılar toprağın içinde indirgeme ve yükseltgenme işlemi yapmaları nedeniyle korozyon hızını artırır. Bu nedenle mikro biyolojik canlılarda korozyona hızlandırıcı bir etki yapmaktadır.

d-) Sıcaklık Korozyon hızına boru güzergahının bulunduğu ortamın ısısı direk etki etmektedir. Isının artmasıyla korozyon hızı da artmaktadır. Güzergah ısısının azalmasıyla da korozyon hızı azalmaktadır.

e-) Toprağın P.H.sı Toprağın p.H. değeri boru güzergahında asitik veya bazik özelliğini veya nötral ortamda olup olmadığını belirtir. Toprağın asitik ve bazik özellikte olması korozyon hızını artırır. Toprağın p.H. değeri 0-6 arasında ise asitik, 6-8 arası nötral, 8-14 arasında bazik yapıda olduğunu gösterir.

Toprağın p.H. değeri p.H. ölçüm cihazı ile toprak saf su ile plastik kıvama gelene kadar ıslatılır. Bir gün 24 saat süreyle plastik kıvamda bekletildikten sonra tekrar karıştırılarak p.H. elektroda toprağa batırılır ve p.H. değeri ölçülür. p.H. değeri kabaca özel yapılmış p.H. kağıdı ile ölçülebilir.

Eriyiğe batırılan kağıdın 25-30 saniye içerisinde kağıdın aldığı rengin üzerinde p.H. değerini gösteren renk katoloğunda aldığı renge tekabül eden sayı p.H. değerini gösterir. Proje yapımında PH değerininde göz önünde bulundurulmasında fayda vardır.

f-) Toprağın özgül direnci Çeliğin korozyonuna etki eden en önemli faktör toprağın özgül direncidir. Toprağın özgül direncinin düşük olması boru yüzeyinde elektron alış verişi için fazlaca engel teşkil etmemesi nedeniyle kimyasal ve elektro kimyasal reaksiyonlar daha çabuk oluşmasına , bu ise daha hızlı bir korozyon oluşmasına neden olmaktadır.

 Çeşitli literatürler toprağın özgül direncine göre korozif özelliğini aşağıdaki şekilde sınıflandırmışlardır. TOPRAK DİRENCİ (Ohm x cm) KOROZİF ÖZELLİĞİ 0-1000 ohm x cm Çok korozif 1000-5000 ohm x cm Korozif 5000-10000 ohm x cm Az korozif 10000'den yukarısı Korozif değil Yukarıdaki sınıflandırmada ölçülen özgül direnç değerlerine göre zeminin koroziflik değeri yukarıda verilen kriterlere göre değerlendirilir. Gerekli önlemler bu değerlendirmelere göre yapılır.

Ayrıca toprağın PH değeri ve kaçak akım değerleri de dikkate alınarak gerekli koruma önlemleri alınır.

g-) Kaçak akım kaynakları Korozyonun hızına kaçak akım kaynakları da etkilemektedir. Herhangi bir doğru akım kaynağından çıkan elektronlar direncin düşük olduğu noktada boruya girer ve yine direncin düşük olduğu noktadan borudan çıkarak devresini tamamlar.

Elektronların boruya giriş noktasında herhangi bir korozyon oluşmaz ancak boruyu terk ettiği noktalarda hızlı bir korozyon söz konusu olur. Bu nedenle zemin etüdü sırasında şartname gereği kaçak akım kaynakları da etüd edilmelidir.

h-) Diğer metalik yapılar Korozyon hızına korunacak yapının yakınında bulunan yabancı metalik yapılarda etki eder. Bu metalik yapıların katodik korumalarının olup olmadığı araştırılmalı ve gerekli önlemler buna göre alınmalıdır.

3) KATODİK KORUMA İLE KOROZYONUN ÖNLENMESİ Doğadan bir seri işlemlerle enerji verilerek metal haline dönüştürülen metalik boru hatları yine enerji vererek tekrar doğasına dönme temayülündedir. Katodik koruma sistemi ise enerji vererek doğasına dönmeye çalışan metali yine enerji vererek ayakta tutma prensibine dayanmaktadır. Enerji kaynağı ya dışardan bir elektrik akımını doğru akıma dönüştürerek boru hattına tatbik edilir. Ya da korunacak yapıya göre daha negatif bir metali koruncak bir yapıya bağlanarak korunmaktadır. Elektrik akımı ile yapılan korumaya cebri sistemli koruma, daha negatif bir metali bağlayarak yapılan korumaya da Galvanik Sistemli Koruma denilmektedir. Katodik Koruma Sistemlerini Kısaca Anlatırsak :
a-) Galvanik Anodlu Sistemle Koruma : Galvanik sistemli korumada korunacak yapının korunması için gerekli olan koruyucu akım miktarı hesaplanır. Bu akım galvanik anodlarla temin edilir. Yeterli bir korumanın temini için borunun en düşük noktadaki voltajının (0-850 mV) olması gerekmektedir. Galvanik anod olarak toprakta magnezyum anodlar, düşük dirençli topraklarda anodlar, deniz içi yapılarda ise alüminyum anodlar kullanılır.
b-) Dış Akım Kaynağı İle Katodik Koruma : Bu usulle korumada AC elektrik kaynağından Trafo-Redresör ünitesi vasıtasıyla enerji alternatif akımından doğru akıma dönüştürülür. Doğru akım 2 volttan başlayarak 2'şer voltluk kademelerle 60 volta kadar yükseltilir. Doğru akım kaynağının pozitif ucu titanyum anodlara, negatif ucu ise boruya bağlanır. Cebri sistemi korumada akımın tatbik edildiği drenaj noktasında boru toprak voltajı en fazla -2-00 mV en uç noktada ise -850 mV olacak şekilde ayar yapılır.

4-KORUMA SİSTEMLERİNİN MUKAYESESİ:
a-) Kısa ve çap küçük boru hatlarında galvanik anod sistemleri ile koruma daha ucuzdur.
b-) Galvanik sistemli korumanın işletme ve bakım masrafları daha azdır.
c-) Boru hattının uzun olması ve boru çapının büyük olması durumunda cebri sistemli koruma daha ekonomiktir,
d-) Cebri sistemli korumada elektriklerin kesilmesi halinde hat korumasız kalır. Galvanik sistemli korumada ise elektriklerin kesilmesinden etkilenme olmaz.

GÜBRE ANSİKLOPEDİLERİ

         KİMYASAL GÜBRELER VE ORGANİK GÜBRELER ÜRETİMİ düşünüldüğünde ve bu konuda kaynak arandığında ORGANİK GÜBRELER   ANSİKLOPEDİSİ veya KİMYASAL GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ formül içeriği bakımından sizlere yeterli olabilir.Bu ansiklopediler içerisinde organik ve kimyasal gübrelere ait,yüzlerce İMALAT FORMÜLLERİ ve ÜRETİM METOTLARI mevcuttur.Bu ansiklopedi içerisindeki gübreleri hiçbir teknik destek almadan tekbaşınıza imal edebilirsiniz.Bu ansiklopedi herkesin çok kolay anlayabileceği ve herkesin çok rahat kullanabileceği sade bir dille yazılmıştır.Bu ansiklopediler mevcut işlerinizin gelişmesine katkı verebilir veya yeni bir iş kolu yaratmada sizlere öncülük edebilir.

SOLVER KİMYA