MAKALELER / MADENİ YAĞDA GERİ DÖNÜŞÜM
ATIK MADENİ YAĞLAR
Atık Yağ: Kullanılmış taşıt yağları (benzinli motor, dizel motor, şanzıman ve diferansiyel, transmisyon, iki zamanlı motor, hidrolik fren, antifiriz, gres ve diğer özel taşıt yağları); endüstriyel yağları, (hidrolik sistem, türbin ve kompresör, kızak, açık-kapalı dişli, sirkülasyon, metal kesme ve işleme, metal çekme, tekstil, ısıl işlem, ısı transfer, izolasyon ve koruyucu, pas ve korozyon, izolasyon, trafo, kalıp, buhar silindir, pnömatik system koruyucu, gıda ve ilaç endüstrisi, genel amaçlı, kağıt makinesi, yatak ve diğer özel endüstriyel yağları ve endüstriyel gresleri) özel müstahzarları (kalınlaştırıcı, koruyucu, temizleyici ve benzeri) ve kontamine olmuş yağ ürünlerini ifade eder.
Atık yağlarla ilgili çalışmalar; çevre ve insan sağlığına zarar vermeden geçici depolanmasını, taşınmasını, bertaraf edilmesini, atık yağların yönetiminde gerekli teknik ve idari standartların oluşturulmasını, geçici depolama ve geri kazanım tesislerinin kurulması ve bu tesislerin çevreyle uyumlu yönetimi için buna yönelik prensip, politika ve programların belirlenmesi için hukuki ve teknik esasların düzenlenmesini, sağlamaktır.
Atık yağların yönetimine ait ilkeler;
- Atık motor yağları dahil atık yağlar ile bu yağların işlenmesi sonucu çıkan atıkların çevreye zarar verecek şekilde sahada boşaltılması veya yenisi ile değiştirilmesi, depolanması, doğrudan veya dolaylı bir biçimde yüzeysel sular ile yeraltı suyuna, denizlere, drenaj sistemleri ile toprağa verilmesi ve mevcut düzenlemeler ile belirlenen limitleri aşarak hava kirliliğine neden olacak şekilde işlenmesi yasaktır.
- Atık yağlara su, çözücüler, PCB/PCT, toksik ve tehlikeli maddeler ile diğer maddelerin ilavesi ve farklı kategorilerdeki atık yağların birbiriyle karıştırılmaması gerekmektedir.
- Atık yağ oluşumunun kaynağında en aza indirilmesi, üretiminin kaçınılmaz olduğu durumlarda öncelikle atık yağların geri kazanımı amacıyla rejenerasyonu ve rafinasyonu esas alınmıştır.
Atık yağlar ile ilgili genel uyarılar :
Almış olduğunuz ürün, kullanım süresi dolup, atık yağ haline geldiğinde insan ve çevre sağlığının korunması amacıyla en yakınınızda bulunan atık yağ geçici depolama, geri kazanım veya bertaraf tesisine teslim edilmesi gerekmektedir. Bu amaçla;
1. Atık yağı temiz, boş ve ağzı sıkı şekilde kapatılabilir, geniş ağızlı olmayan, sızdırmaz, yere dökülmesine neden olmayacak bir kaba, mümkünse kendi orijinal kabına koyunuz.
2. Atık yağa kesinlikle benzin, fuel oil, deterjan, boya, çözücü, antifriz veya mazot gibi başka sıvı karıştırmayınız, kesinlikle toprağa, suya, kanalizasyon sistemine, çöp konteynerine v.b. ortama dökmeyiniz, soba ve kazanlarda yakmayınız.
3. Yağ filtresini plastik, yırtık olmayan ve yırtılmaya ve delinmeye dayanıklı polietilen plastik bir torbaya koyunuz. Atık yağı ve yağ filtresini gelişigüzel herhangi bir yere bırakmayınız, bu kapları çocuklardan uzak tutunuz ve 24 saat içinde en yakın atık yağ geçici depolama, geri kazanım veya nihai bertaraf tesisinde sorumlu operatöre ücretsiz olarak teslim ediniz.
DİKKAT:
- Atık yağı toprağa, suya, kanalizasyona ve çöpe dökmeyiniz.
- Herhangi bir petrol ürünü veya kimyasal ile karıştırmayınız.
- Soba ve kazanlarda yakmayınız.
- Temiz, sağlam ve ağzı sıkı şekilde kapatılmış bir kap içinde en yakın atık yağ toplama noktasına ücretsiz olarak teslim ediniz.
- Çocuklardan uzak tutunuz.
Atık Madeni Yağların Geri Kazanımı
Atık madeni yağlar genel olarak 4 temel proses ile geri kazanılabilir. Atık yağlardaki su ön işlem ile ayrıştırıldıktan sonra aşağıdaki fiziksel veya kimyasal saflaştırma yöntemlerinden biri ile geri kazanılabilir.
Ön İşlem
Asit-kil yöntemi
Damıtma (Destilasyon Yöntemi)
Fraksiyonlu Destilasyon Yöntemi
Solvent Ekstraksiyonu Yöntemi
Geri Dönüşüm Yöntemi |
Avantajları |
Dezavantajları |
Asit-Kil |
Ekonomik proses kurulumu En düşük risk Kolay kurulum |
Asit içeren atıkların ve filtre adsorbentlerinin zararlı çevresel atıkları Uzun dinlendirme süresi |
Damıtma (Destilasyon) |
Berrak ürün elde edilmesi İstenmeyen minerallerin uzaklaştırılması Daha az safsızlık içermesi Vakum uygulanabilir olması
|
Özel dizayn gerektiren proses Prosesin büyük yer kaplaması Vakum gerektirmesi Enerji maliyetinin yüksek olması Zararlı destilasyon atıkları içermesi |
Ayrımsal Damıtma |
Madeni yağın gaz, baz yağ, kerosen, asfalt v.b. tüm bileşenlerine ayrılması Daha saf bileşikler elde edilmesi |
Pahalı proses yatırımı ve vakum gerektirmesi. Yağ karışımındaki faydalı olan bileşenlerin uzaklaştırılması Daha karmaşık proses olması Enerji maliyeti yüksek olması. |
Solvent Esktraksiyonu |
Tamamen organik bileşen şeklinde yağlar saf olarak elde edilir. Düşük enerji gideri Diğer proseslerden daha kısa süre Daha yüksek verim |
Uygun çözücünün seçim güçlüğü Seçilen çözünün tekrar kullanılabilirliği Çözücüye bağlı prosesin emniyet riskleri taşıması
|
Kimyasal işlem + yüksek vakum altında saflaştırma yöntemleri |
Yüksek kapasite/küçük boyut
Düşük sıcaklık Yüksek verim En ekonomik yöntem |
Karışık yağların fraksiyonel olarak ayrılamaması
Geri kazanım sonucu çok az da olsa oluşan atığın bertarafı için daha etkin kimyasal yöntemler gerekir |
SOLVER KİMYA