MAKALELER / MEYVE AĞAÇLARI...YAPRAK BİTLERİ...MÜCADELESİ.
ÖZELLİKLERİ
Meyve ağaçlarında zararlı başlıca yaprakbitlerinin tanımları aşağıda verilmektedir.
Elma yeşil yaprakbiti'nin kanatsız dişileri 1.5-2 mm boyunda, tombulca ve yeşil renklidir. Anten, bacak, cauda ve uzun olan corniculusları siyahtır. Kanatlı olanlarda abdomende corniculusların ön tarafında üç siyah nokta bulunur.
Elma gri yaprakbiti 1.5-3.0 mm boyunda, tombul, koyu zeytin yeşilinden gri menekşeye kadar değişik renklerdedir. Vücutlarının üzeri beyazımsı bir toz ile örtülüdür. Yeni görmek değiştirmiş olanlarda bu toz tabakası görülmez. Corniculusları uzun ve siyah renkli, antenler vücut uzunluğunda, cauda çok kısa ve kaide kısmına doğru genişleyen üçgen biçimindedir. Kanatlılar siyah, abdomenin ortasında parlak bir leke bulunur.
Kırmızı gal yaprakbitlerinin aynı biçimde zarar yapan birkaç türü vardır ve bunların ayırt edilmeleri güçtür. Dış görünüşleri bakımından elma gri yaprakbitine çöz benzer. Boyları 2.5-5.0 mm, tombul, gri menekşe renginde, vücutlarının üzeri tozlu, antenler uzun ve siyahtır.Şeftali yaprakbiti 1.5-2.0 mm boyunda, oval, renk sarımtırak yeşille koyu yeşil arasındadır. Ancak sonbaharda yumurta bırakan dişiler şarap kırmızısı ve ilkbaharda yumurtadan çıkan bireyler pembemsi renktedir. Corniculuslar silindirik, uzun ve soluk renkli, cauda parmak şeklindedir. Kanatlarda abdomen üzerinde düzensiz şekilde bir koyu leke vardır.
Erik unlu yaprakbiti 2.0-3.5 mm boyunda uzun yapılı, soluk yeşil, hafifçe mavimtırak, üzeri beyazımsı bir toz tabakasıyla örtülüdür. Anten ve corniculuslar kısa, cauda parmak biçiminde, bacak ve antenler soluk renktedir.
Şeftali gövde kanlı biti 3.5-4.0 mm boyunda, grimsi esmer renklidir. Vücutları yumuşak dolgunca hafif tozlu görünümlüdür.
Elma yeşil yaprakbiti, yumurtalarını sonbaharda elma ağaçlarının bir yıllık sürgünlerinin genellikle uca yakın kısımlarına bırakır. Bu yumurtalar ertesi yıl tomurcukların uyanmasıyla birlikte açılmaya başlar. İlk kolonilerden itibaren görülen kanatlılar öteki elma ağaçlarına uçarak bulaşmayı yaygınlaştırırlar. Yazın yüksek sıcaklıklarda, bitkideki gelişmenin yavaşlaması ve kısmen de doğal düşmanların etkisiyle çoğalmaları duraklar; eylül ve ekim aylarında yeniden hızlanır. Ekim, kasım aylarında da kanatsız dişi ve erkek oluşur. Çiftleşmeden sonra dişiler yıllık sürgünlerde toplanarak yumurta-lan bırakırlar. Kışı yumurta halinde geçirir.
Elma gri yaprakbiti kışı 2-3 yıllık dallar üzerine, daha çok tomurcukların yakınına; kırmızı gal yaprakbitleri ise yaşlı dallar ve gövde kabukları altına bırakılmış yumurta döneminde geçirirler. Tomurcukların patladığı dönemde yumurtalardan çıkan larvalar genç yaprakların alt yüzlerinde koloni yaparlar. Bu yapraklar uzunlamasına kıvrılır. Dysaphis türlerinin çoğu çiçekten hemen sonra otsu bitkilere göç ederler. Bazı
türlerin göçü ise mayıs, haziran aylarına kadar gecikir. Yaz sonunda yeniden elma ağaçlarına dönüş, olur ve döllenmiş dişiler kışlayacak yumurtalarını bırakırlar.
Şeftali yaprakbiti, yumurtalarını tomurcukların dibine veya yakınına bırakır. Bunlar ilkbaharda oldukça erken açılmaya başlarlar. Yeni çıkan bireyler tomurcuklar üzerinde ve çiçeklerin içerisinde beslenirler. Çiçek taç yapraklarının ^dökülmesinden sonra bazı bireyler meyve ve meyve sapı üzerinde beslenmelerini sürdürürler. Sonra giderek açılan yapraklara taşınarak yeni koloniler oluştururlar. Nisan ayında kanatlılar görülmeye başlar. Mayıs?ta bulaşma en yüksek düzeye ulaşır. İkincil konukçulara göç oldukça kademelidir, temmuz ayına kadar sürebilir. Sonbaharda şeftali ağaçlarına geri dönen kanatlı bireylerden oluşan kanatsız dişiler, bu sırada ikincil konukçulardan gelen kanatlı erkeklerle çiftleştikten sonra kışlayacak yumurtaları bırakırlar.
Erik unlu yaprakbiti kışlayan yumurtalarının açılışı, A. pomi 'den bir ay kadar daha geç olur. O yüzden yoğunluk artışı ancak haziran ayında görülür. Yaz aylarında ikincil konukçulara göç kısmen olur ve populasyonun çoğu erik veya şeftali ağaçlarında zararını sürdürür. Kanatlı bireyler yaz boyunca öteki erik ve şeftali ağaçlarına uçarlar ve bulaşma sürekli olarak yaygınlaşır. Yaz sonunda döllenmiş dişiler tomurcuk diplerine ve genç dallardaki dolu yaralarına yumurtalarını tek tek bırakırlar. Yumurtaların üzeri beyazımtırak ince iplikçiklerle örtülüdür.
Şeftali gövde kanlı biti, kışı yumurta döneminde geçirir. Yumurtalar ilkbaharda açılır. Mevsim boyunca döllenişiz olarak çoğalırlar. Gövde ve dallarda koloniler halinde yaşar ve yavaş hareket ederler. Kanatlı bireyler mayıs ayında görülür. Yayılmayı bunlar sağlar. Haziran ve temmuz aylarında populasyonuları düşer.
DAVRANIŞLARI VE ÇOĞALMALARI
Elma yeşil yaprakbiti, daha çok fidanlıklarda ve genç ağaçlarda zararlı olur. Yaşlı ağaçlarda daha çok sürgünler üzerinde yoğunluk gösterir. Yapraklan enine kıvırır, aynı zamanda genç sürgünler üzerinde de beslenir. Yüksek yoğunluklarda sürgünler kurur. Elma yeşil yaprakbiti, en çok fidanlıklarda ve genç ağaçlarda zararlı olur. Yaşlı ağaçlarda daha çok fışkınlar üzerinde yoğunluk gösterir. Yaprakları enine kıvırır, aynı zamanda genç sürgünler üzerinde de beslenir. Yüksek yoğunluklarda sürgünler kurur. Yazın fumajin oluşmasına neden olur.
Elma gri yaprakbiti, kıvrılan yaprakların yeşilimsi sarı; Kırmızı gal yaprak bitleri ise kırmızı renkli gal görünümü almasına ve fonksiyonlarını yitirmesine neden olurlar. Bu durum sürgün üzerinde sağlıklı göz oluşumunu engeller. Çiçekler üzerindeki emgi yaraları dolayısıyla meyvelerde şekil bozukluklarına yol açar.
Şeftali yaprakbiti, çiçeklerin açılmasını engeller, erken kurumalarına ve dökülmelerine yol açar. Dişi organ ve genç meyve üzerindeki emgi yaraları meyvenin şeklinin bozulmasına neden olur. Yaprak önce uzunlamasına ikiye katlanır, sonra spiral ve değişik biçimlerde kıvrılır. Aynı zamanda önemli bir virüs taşıyıcısıdır.
Erik unlu yaprakbiti'nin beslendiği ve yoğun koloni oluşturduğu yaprağın alt yüzü beyazımtırak bir görünüm alır. Yaprakbiti ne kadar yoğun olursa olsun yaprağın şekli bozulmaz. Buna karşılık ballı madde akar ve bol fumajin oluşur, bitki zayıf düşer ve yüksek yoğunluk olması halinde ağaç ertesi yıl az çiçek açar.
Şeftali gövde kanlı biti konukçu bitkilerin gövde ve dallarından özsuyu emerek onların zayıflamasına, giderek kurumalarına neden olur. Gövde ve dallarda zayıflama sonucu sakızlaşmalar görülür. Bu yaprakbiti de fumajin oluşmasına neden olur.
Adı geçen yaprakbitlerine ülkemizin hemen her yerinde rastlanır.
KÜLTÜREL MÜCADELESİ
Ülkemizde yaprakbitlerinin çok sayıda doğal düşmanı vardır. Yaygın olarak görülenlerden başlıcaları Coccinellidae (Coleoptera) familyasından Coccinella septem-unctata L. Chilocorus bipustulatus L., Exochomus yuadripustulaius L., E. flavipes \,Scymnus sp.J Chrysopidae (Neuroptera) familyasından Chrysopa carneci Stephans, lemerobiid'ler (Neuroptera- Hemerobiidae); Anthocorid ve Mirid'ler (Hemiptera); aphid'ler (Diptera-Syrphidae) Özellikle Episyrphus balteatus (DeG.) ve Metasvrphus orollae (Fabr.) Ichneumonid, Aphidiidae, Aphelinid ve Braconid'ler (Hymenoptera) phid'ler üzerinde etkilidir.
Yaprakbitlerinin yaşayış özellikleri ve çoğalma koşullan göz önüne alınarak; çoğalmalarını engelleyici etkenlerin geliştirilmesi gerekir. Bu amaçla bahçe içerisindeki yabancı bitkiler imha edilmeli, toprak sürümüne özen gösterilmeli, meyve bahçeleri ve yakınında yaprakbitlerine hassas bitkiler yetiştirilmemelidir. Bunlar özellikle ikincil konukçulara göç eden türler için etkilidir. Tek konukçulu türlerden Elma yeşil aphidi, kışı bir yıllık sürgünlerin genellikle uca yakın kısımlarında geçirdiğinden; geç sonbahar, kış ve erken ilkbaharda ağaçlar kontrol edilmeli, yumurta görüldüğü takdirde yapılacak budama ile populasyon düşürülmelidir.
Yaprakbitlerinin doğal düşmanlarından özellikle Coccinellid, Syrphid, Anthocorid ve Chrysopidler ile Aphidiidae'lerden biyolojik mücadelede yararlanılmalıdır. Şu aşamada, bunların üretilerek salınmasından çok, bulaştırma şeklinde ve en önemlisi de ilâçları ve ilaçlama zamanını iyi ayarlamak suretiyle faydalıları koruma ve etkinliklerini artırma şeklindeki biyolojik mücadele şeklini uygulamak daha uygundur.
TARIMSAL İLAÇLAR İLE MÜCADELESİ
Ağaçların tüm organlarının (özellikle yaprak, buket ve sürgün) iyice ıslatılmasına özen gösterilmelidir.
TARIM İLAÇLARI VE İLAÇLAMA ZAMANI
Meyve ağaçlarında yaprakbitlerine karşı genel olarak çiçekten önce ve yazın ilaçlama olanakları bulunmaktadır. Önceki yıl yüksek düzeyde bir yaprakbiti zararı söz konusu olmuşsa kışın, dallar üzerinde yumurta kontrolü da yaparak kabuklu bit, koşnil ve akar gibi öteki zararlıların durumu da göz önünde bulundurularak bir ilaçlama uygulanabilir. Ancak yalnız Yaprakbitlerini hedef alan bir kış ilaçlaması yapılmamalıdır.
ZİRAİ İLAÇLAR VE İLAÇLAMA REÇETELERİ
İlaç Detayları :
| Etken Madde | Formülasyon | Miktar |
| Beta Cyfluthrin 25 g/l | EC | 30 ml /aphis pomi) |
| Beta Cyfluthrin 25 g/l | EC | 50 ml (domateste) |
| Bifenthrin 100 g/l | EC | 50 ml (şeftalide) |
| Bromophos 360 g/l | EC | 125 ml |
| Bromophos 360 g/l | EC | 150 ml/da |
| Carbaryl %50 | WP | 250 g/da |
| Carbosulfan 250 g/l | EC | 125 ml (aphis pomi) |
| Chlorfenpayr 360 g/l | SC | 60 ml (biberde çiçek thripsi) |
| Chlorpyrifos Ethyl 480 g/l | EC | 15 ml |
| Chlorpyrifos Methyl 227 g/l | EC | 400 ml (şeftalide h.pruni' ye karşı) |
| Chlorpyrifos Methyl 227 g/l | EC | 375 ml/da |
| Cyfluthrin 50 g/l | EC | 50 ml (domateste yaprak biti) |
| Deltamethrin 25 g/l | EC | 50 ml/da |
| Diazinon 185 g/l | EC | 200 ml |
| Diazinon 185 g/l | EC | 200 ml/da |
| Diazinon 630 g/l | EC | 75 ml |
| Dichlorvors 550 g/l | EC | 200 ml/da |
| Dichlorvos 550 g/l | EC | 200 ml |
| Dimethoate 400 g/l | EC | 100 ml |
| Dimethoate 400 g/l | EC | 100 ml/da |
| Endosulfan %32,9 | WP | 200ml/da |
| Endosulfan + Parathion M 300 g/l + 128 g/l | EC | 100 ml |
| Fenitrothion %3 | TOZ | 3 kg/da |
| Fenitrothion %40 | WP | 200 g/da |
| Fenitrothion 550 g/l | EC | 100 ml |
| Fenitrothion 550 g/l | EC | 200 ml/da |
| Fenthion 525 g/l | EC | 100 ml |
| Formothion336 g/l | EC | 150 ml (dysaphis spp.' ye karşı) |
| Heptenophos 550 g/l | EC | 100 ml |
| Imidacloprid 350 g/l | SC | 20 ml (elma ve şeftalide) |
| Imidacloprid 350 g/l | SC | 20 ml |
| Malathion %25 | WP | 300 g |
| Malathion 190 g/l | EC | 400 ml |
| Malathion 190 g/l | EC | 400 ml/da |
| Malathion 500 g/l | EC | 150 ml/ da |
| Malathion 650 g/l | EC | 125 ml |
| Methidathion 426 g/l | EC | 75 ml |
| Omethoate 565 g/l | EC | 125 ml (şeftalilerde fitotoksisite yapılabilir) |
| Omethoate 565 g/l | EC | 100 ml/da |
| Oxydemeton Methyl 265 g/l | EC | 100 ml (aphis pomi' de 30 g) |
| Oxydemeton Methyl 265 g/l | EC | 100 ml/da |
| Parathion Methyl 360 g/l | EC | 100 ml (aphis pomi' de 25 ml) |
| Petrol yağı + DNOC 650 + 15 g/l | SIVI | 5 l ( 95 l suya) - kış ilaçlaması |
| Phosalone 350 g/l - %30 | EC/WP | 200 ml - g |
| Phosphamidon 500 g/l | SL | 60 ml |
| Pirimicarb %25 | WG | 100 g (domateste) |
| Pirimicarb %50 | WP | 50 g |
| Pirimicarb %50 | WP | 50 g/da |
| Pirimiphos Methyl 500 g/l | EC | 100 ml |
| Primicarb %50 | WP | 50 g (aphis pomi' de 30 g) |
| Pymetrozine %25 | WP | 30 g (şeftalide) |
| Pymetrozine %25 | WP | 40 g |
| Pymetrozine %50 | WG | 30 g/da (domateste) pamuk yaprak biti. |
| Spinosad 480 g/l | EC | 20 ml/da (sera bitkilerinde çiçek tripsine) |
| Tau/Fluvalinate 240 g/l | FL | 10 ml (elma ve şeftalide) |
| Thiamethoxam 240 g/l | SC | 15 ml/da (domateste yaprak biti) |
| Thiometon 244 g/l | EC | (a.pomi) 100 ml (dysaphis spp.) |
| Triazamate 140 g/l | EW | 40 ml |
GÜBRE ÜRETİMLERİ
VE
İMALAT FORMÜLLERİ
Herhangi bir organik gübre üretimi düşünüldüğünde ve bu konuda kaynak arandığında ORGANİK GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ sizler için iyi bir gübre üretim kaynağı olabilir. ORGANİK GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİiçerisinde yüzlerce organik gübrelerin ÜRETİM FORMÜLLERİ ve İMALAT TEKNİKLERİ mevcuttur.
Herhangi bir kimyasal gübre üretimi düşünüldüğünde ve bu konuda kaynak arandığında KİMYASAL GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ sizler için iyi bir gübre üretim kaynağı olabilir. KİMYASAL GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ içerisinde yüzlerce kimyasal gübrelerin ÜRETİM FORMÜLLERİ ve İMALAT TEKNİKLERİ mevcuttur.
Organik ve kimyasal gübrelerde kullanılan hammaddelerin fiziksel ve kimyasal özellikleri,kimyasal formülleri, nerede ve nasıl kullanıldığı ve ne içerisinde çözündüğüne ait, geniş bilgi ve kaynağı TARIM HAMMADDELERİ ANSİKLOPEDİSİ içerisinde bulabilirsiniz.
ORGANİK GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ ve KİMYASAL GÜBRELER ANSİKLOPEDİSİ herkesin çok kolay anlayabileceği ve herkesin çok rahat kullanabileceği sade bir dille yazılmıştır.Bu ansiklopediler yardımı ile kendi gübrenizi kendiniz üretebilir veya gübre üretiminde mevcut işlerinizi geliştirmede sizlere yol gösterici olabilir.
SOLVER KİMYA