MAKALELER / SENTETİK REÇİNELER, YAPIŞTIRICILAR
SENTETİK REÇİNELER Polivinil Asetat Esaslı Yapıştırıcılar : Emülsiyon , polivinil asetat ve kopolimer esaslıdır. PVA esaslı yapıştırıcılar suyun buharlaşması ya da yapıştırılan malzeme tarafından emilmesiyle katılaşır. Katılaşma zamanı oldukça kısa olup 45 saniye civarındadır. Sulu yapıştırıcılar içinde en çabuk katılaşanıdır. PVA yapıştırıcıların ortam ısısı 20 oC civarında en iyi sonucu verir. Soğuk saklanacak ambalajlar için modifiye edilmeleri gerekir. Daha uzun süre kullanılması için sulandırılır. Beyaz renkli çok ince ve sıvıdan koyudur. Emülsiyon ile filmler dayanıklı, genellikle su geçirmez, çabuk uygulanır, koku yapmaz, tadı değiştirmez. Makine kullanımlı, dayanıklı, çabuk yıpranmaz yağ geçirmez. Karton, yapıştırmada, biçim vermede, tüp yapımında, tepsi kap ve torba kapamada, mukavva pencerelerde kullanılır. Latex (Termoplastik) : Doğal ya da sentetik kauçuk esaslıdır. Renkleri beyazdan bronza kadar değişir. Bazıları amonyak kokar. Yine bazılarında kendi kendini kapama (self-sealing) özelliği varılır, geniş yüzeyleri tutturabilir, makine kullanımı ve dayanıklılığı zayıftır. Self-seal torbalı, zarf ve sargılarda, tek katlı torbaları birleştirmede, mumlu torbaların dibinde ve kapatılmasında, folyo - kağıt laminasyonunda kullanılır. Sodyum Silikatlar (Cam Suyu) : İnorganik bir yapışkan olup katılaştığında cama benzer bir bağ oluşturur. Mikroorganizmalara karşı dirençlidir. Özellikleri onu oluşturan bileşiklerin miktarına göre değişir. Silikatlı yapıştırıcılar, neme karşı oldukça dirençlidir. Birkaç dakika içinde katılaşmaya başlar ancak optimum dayanıklılığa, uygulandıktan birkaç saat sonra erişir. Silikatlı yapıştırıcılar, hareketli parça üzerinde bir tortu bırakacağından makineyle uygulanamaz. Silikatlı yapıştırıcılar asit ile temas halinde bozulurlar. Kullanılmadığı suretle ağzı sıkı sıkıya kapatılmış bir kutuda saklanır. Holmelt (Eriyik) : Polimer, reçine ve balmumunun karışımlarıdır. Yani çeşitli termoplastik malzemelerin çok çeşitli maddeler karışımından oluşur. %100 katıdır. Sıvılaştırmak için ısıtılmalı ve akışkanlaştırılır. En çabuk katılaşan, uygulananyapıştırıcıdır. Katılaşma süresi 6 - 8 saniye kadardır. Eriyik haldeki yapıştırıcı , yüzeye temas eder etmez katılaşmaya başladığından ayırma zamanları oldukça kısadır. Uygulama ısısı genellikle 140o - 180 oC arasında holmeltler el ile ya da otomatik kapatma makinelerinde el tabancası ile uygulanabilir. En çok görülen şekilleri, çıta, küre, çubuk, külçedir. Beyazdan kahverengiye kadar değişen renkleri mevcuttur. Kutu, karton kapamada, tepsilerde, torba dikiş ve kapamada, kutu ve şişeleri etiketlemede, basınca duyarlı ambalajları kaplamada, kağıt şerit ve laminasyonlarda kullanılır.
Solvent Borne (Çözelti): Solüsyon ya da lak yapıştırıcılar olarak adlandırılır, geniş bir polimer dizi mevcuttur. Çeşitli organik çözeltilerde erir. Genellikle hareketli sıvılardır. Saydam, beyaz, kahverengiye kadar değişen renkleri mevcuttur. Çözelti karışımına bağlı olarak çoğunlukla çabuk kurur. Çoğu yanıcı, tabakaların özellikleri yumuşak ve zayıftan sert, dayanıklı ve çapraz bağlantılıya kadar değişir. Tabakanın tabakaya sanatsal grafik laminasyonunda, kağıt ve folyoda, fleksibl ambalaj, poşet ve torbaların tabaka tabaka laminasyonunda, etiket ve şeritlerin basınca karşı duyarlı kaplanmasında kullanılır.
YUSUF AKKAPILI
KİMYA MÜHENDİSİ