MAKALELER / TÜTÜN TRİPSLERİ..MÜCADELESİ..İNSEKTİSİTLERİ..
ÖZELLİKLERİ
Ergin dişinin boyu l mm kadardır. Renk yazlık formlarda açık sarı, kışlık formlarda ise biraz daha koyucadır. Baş genişçe ve dik dörtgen biçimindedir. Anten 7 halkalı kısa ve kıl gibidir. Göğüs genişçedir. Kanatlar 2 çift ve dar yapılıdır. Kanat kenarları ince uzun kıllar ile kirpiklenmiş durumdadır. Karın 10 halkadan oluşmuştur. Üzerinde sarımsı kahverengi lekeler bulunur. Erkek bireyler daha ufak yapılıdır. Görünüşte dişilere benzerler.
Larvalar yumurtadan ilk çıktıklarında beyaz renktedir. Geliştikçe renk açık sarıya dönüşür, kanat izleri görülür. Olgunlaşmış larvalarda kanatlar ve anten oldukça belirgindir.
Yumurtalar oldukça küçük, fasulye biçiminde ve beyazdır.
Kışı çoğunlukla ergin ve bazen de larva döneminde toprakta veya döküntüler altında geçirir. Tarlada kalmış soğanlar içinde de kışlayabilirler, ilkbaharda ortaya çıkarlar ve kısa bir beslenme periyodundan sonra, yaprak dokusu içine ya dağınık olarak veya kısa diziler halinde yumurta bırakırlar.Tütün bitkisinde yumurtalar damarlara yakın konulur. Genellikle bir dişinin bıraktığı yumurta sayısı 30 dolayındadır. Bu sayı konukçu bitki ve iklim koşullarına göre azalıp çoğalabilir.
Yaklaşık bir hafta içinde yumurtadan çıkan larvaların gelişmeleri 4 dönemi kapsar. İlk üç dönemde beslenirler. Dördüncü dönemde uyuşuktur ve beslenmezler. Daha sonra toprağa girerek pupa olurlar. Belirli bir süre sonra da yeni erginler görülür. Yumurtadan ergine kadar olan gelişme dönemi 2-3 hafta sürer. Yılda ortalama 3, uygun koşullarda ise daha fazla döl verebilirler. Döllemsiz yumurta ile üremelerini sürdürürler. Doğada erkek bireyler çok az sayıda bulunur.
Yaz ayları kurak geçen yer veya yıllar gelişme ve üremelerini hızlandırıcı etkenleridir. Yağmurda bitki üzerinden yıkanırlar, sürekli yağmurlar populasyonu oldukça azaltır.
TÜTÜN TRİPSİ DAVRANIŞLARI
Bitkinin yaprak, tomurcuk ve çiçek bölümleri üzerinde bulunurlar. Ergin ve larva döneminde bitki özsuyu ile beslenirler. Emgi yerleri dokularda boşalan özsu nedeniyle saydam bir görünüm alır. Kurak mevsimlerde dokulardan su kaybı daha hızlı olmaktadır.
Tütün bitkisinde yaprak, özellikle damarlara yakın yerlerden emilir ve damarlar boyunca bir çok beyaz lekecik oluşur. Bu zarar biçimi halk dilinde ""Ak damar hastalığı"" olarak adlandırılır. Böcek yoğunluğu ve buna bağlı olarak da emgi derecesine göre, yaprak ticari değerini yitirebilir
Tütün üretim alanlarında her yıl dikkati çekecek yoğunlukta bulunmamakla birlikte ara sıra ve lokal olarak ekonomik zararları saptanmıştır. Genellikle bitkinin genç dönemlerinde zararlı olmaktadır.
Diğer bir zarar biçimi de yumurta koyma boruları ile yaprak dokusunu parçalamaları ve doku içine yumurta bırakmaları sonucu oluşur. Ege, Marmara ve Karadeniz Bölgesi tütün dikim alanlarında yaygındır. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde kurak geçen yıllarda m,evsim başında zararlı olmaktadır
TÜTÜN TRİPSLERİ İLE KÜLTÜREL MÜCADELESİ
Fidelik ve tarladaki artıklar toplanarak yok edilmelidir.
Önceden bulaşık olduğu bilinen yer veya tarlalarda fidelik kurulmamalı ve dikim yapılmamalıdır.
Bulaşık fideler tarlaya aktarılmamalı, dip yapraklar erken toplanmalıdır.
Çapa işleri pupa döneminde bulunan zararlıyı olumsuz yönde etkiler. Yabancı ot temizliği ile de ürüne bulaşma azaltılabilir
TÜTÜN TRİPSLERİ İÇİN TARIMSAL İLAÇLAR İLE MÜCADELE YÖNTEMİ
İlaçlamalar sabah ve akşam serinliğinde ve rüzgarsız bir havada yapılmalıdır. İlaçlamada her tarafı ilaçlanacak biçimde iyi bir kaplama yapılmasına önem verilmelidir. Tarla devresinde kullanılan ilaçlar dikim ile dördüncü ellerin kırımı arasında en çok iki defa uygulanır.
TÜTÜN TRİPSİ İÇİN TARIM İLAÇLARI VE İLAÇLAMA ZAMANI
Yaprak başına ortalama 5 tütün tripsi bulunduğunda ilaçlı uygulamaya geçilebilir.
TÜTÜN TRİPSLERİ İÇİN ZİRAİ İLAÇLAR VE İLAÇLAMA REÇETELERİ.
İlaç Detayları :
Etken Madde | Formülasyon | Miktar |
Benfuracarb 200 g/l | EC | 150 ml/da |
Carbosulfan 250 g/l | EC | 150/200 ml/da |
Diafenthiuron %50 | WP | 80 g/da |
Ethiofencarb 500 g/l | EC | 100 ml/da |
Formothion 336 g/l | EC | 120/150 ml/da |
Furathiocarb 400 g/l | EC | 75 ml/da |
Imidacloprid +Methamidophos 30+500 g/l | SL | 70 ml/da |
Imidacloprid 350 g/l | EC | 35 ml/da |
Imidacloprid 350 g/l | SC | 14 ml/da |
Mephosfolan 250 g/l | EC | 150 ml/da |
Methamidophos 600 g/l | SL | 80/100 ml/da |
Methomyl %90 | SP | 55 g/da |
Methomyl 200 g/l | EC | 200 ml/da |
Omethoate 565 g/l | SL | 100/120 ml/da |
Phosfolan 250 g/l | EC | 200 ml/da |